■ آیا حضور قلب دارای مراتب و مراحل هست که بشود با تمرین به دست آورد
پاسخ از طرف محمدسعید اختریان پور: مراتب حضور قلب:
در سخنان بزرگان اهل معرفت برای حضور قلب مراتبی بیان شده است که در ادامه به اختصار به آن اشاره میکنیم.
• مرتبۀ اول:
نمازگزار همین اندازه میداند كه دارد با خداوند سخن میگوید و او را ستایش میکند؛ اگر چه به معانی الفاظ توجه ندارد. این مرتبه برای آنانی است كه معانی نماز را نمیدانند؛ مثل اینکه شعری را به دست کودکی بدهند که آن را در مدح شخصی بخواند. در اینجا این کودک به صورت کلی میداند که دارد با این شعر آن شخص را ستایش میکند؛ هر چند معنای شعر را به درستی نمیداند.
• مرتبۀ دوم:
علاوه بر مرحلۀ قبلی، شخص به معانی كلمات و ذكرهای نماز نیز توجه دارد و میداند كه چه میگوید. در این مرحله، قلب تابع زبان است؛ یعنی وقت به آوردن زبان توجه قلبی به معانی آنها میشود.
• مرتبۀ سوم:
علاوه بر مراتب پیشین، نمازگزار اسرار عبادت و حقیقت ذكرها و تسبیح و تحمید و سایر مفاهیم را نیز میفهمد و در حال نماز به آنها توجه میکند تا خوب بداند چه میگوید و چه میخواهد.
• مرتبۀ چهارم:
نمازگزار علاوه بر مراحل سابق، اسرار و حقایق اذكار را به طور كامل در باطن ذات خود نفوذ داده و به مرحلۀ یقین و ایمان كامل رسیده است. در این صورت است كه زبان از قلب پیروی میكند؛ یعنی اینکه قلب چون به آن حقایق ایمان دارد، زبان را به گفتن ذكرها وادار میكند.
• مرتبه پنجم:
در این مرحله، نمازگزار به مرتبۀ كشف و شهود و حضور كامل میرسد كه به این مرحله حضور قلب در معبود میگویند نه حضور قلب در نماز؛ یعنی مرحلهای كه اسماء و صفات و كمالات حق را با چشم باطن مشاهده میكند و چیزی را جز خدا نمیبیند، حتی به خودش و افعال و حركات و اذكارش نیز توجه ندارد و در حقیقت در انجذاب (کشیدهشدن) كامل قرار دارد، البته در این مرحله هم مراتبی است كه نسبت به سالكان متفاوت است.
■ قرآن مي فرمايد: « إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَر» (1)پس چرا کسانی که نماز می خوانند، گناه هم می کنند؟
1.بازدارندگى از گناه، جزئى از طبيعت نماز است و حتی نماز سطحی و ناآگاهانه غیر ممکن است که هیچ گونه اثری نداشته باشد. كساني که نماز ناقص و سطحی می خوانند و گناه می کنند؛ اگر همان را نخوانند از آن هم آلوده تر خواهند شد و آنها هر چه نمازشان را کامل تر ...
■ در اذان زمان پيامبر (ص) اشهد ان علي ولي الله وجود نداشته آيا ما که داعيه شيعه بودن داريم در دين بدعت ايجاد کرديم؟
براي همين فقهاي شيعه هيچ کدام نگفته اند که اين جمله جزء اذان است. از ديدگاه شيعه ، اذان مانند احکام شرعي ديگر، به رسول خدا(ص) وحي شده است نه اينکه پيامبر خدا با مسلمانان مشورت کند و قرار بگذارند که به فلان شکل انجام شود و به خاطر اينکه وحي است ، نمي ...
■ من به جای نماز قضای آیات، ادای آنرا خواندهام، آیا باید دوباره بخوانم؟
حضرت آیت الله العظمی امام خامنهای (مد ظله العالی):
موارد مختلف است به طور کلى اگر بعد از باز شدن خورشید و ماه بفهمید که تمام آن گرفته بوده، باید قضاى نماز آیات را بخوانید و خواندن نماز به صورت ادا کفایت نمیکند ولى نماز آیات براى زلزله و رعد و برق ...
