■ چگونه در نماز حضور قلب داشته باشیم؟
پاسخ از طرف محمدسعید اختریان پور: برای بهتر انجام دادن هرعملی ابتدا لازم است که اهمیت و جایگاه آن عمل را بشناسیم در اهمیت حضور قلب این نکته کافی است که رسول گرامی اسلام فرمودند:عَنِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه وآله) إِذَا قَامَ الْعَبْدُ إِلَى الصَّلَاةِ فَکَانَ هَوَاهُ وَ قَلْبُهُ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى انْصَرَفَ کَیَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ. ( مستدرکالوسائل، جلد 3، صفحه 59)
هرگاه بنده به نماز بایستد و فکر و دلش را متوجه خداوند متعال کند، وقتی که نمازش تمام می شود همانند روزی است که از مادر متولد شده و گناهی ندارد.
نکته دوم: باید موانع حضور قلب در نماز رابشناسیم که مهم ترین آنها گناه واز بین گناهان بیشترین تاثیر را دروغ گویی دارد: حضرت علی علیه السلام می فرمایند: لا یَجِدُ عَبدٌ طَعمَ الایمانِ حَتَّی یَترُکَ الکِذبَ هَزلَة وَ جِدَّهُ.(الکافی ج 2 ص 340).بنده طعم ایمان و لذت ایمان را نمی چشد مگر اینکه دروغ را حتی به شوخی ترک نماید. نشست و برخاست با آدمهای فاسد وگنهکار، شکر نکردن نعمتهای الهی (ناشکری) کم حیایی.عدم شرکت در مجالس علم و علماو...اینها جز موانع است.بنا بر این اگر انسان سعی نماید در تمام لحظات زندگی مراقب اعضا و جوارح و اندیشه های خود باشد که خلافی از آنها سر نزند قطعا با حضور قلب بیشتری نماز خواهد خواند.
نکته سوم: مهمترین مواردی که در روایات برای حضور قلب در نماز برآن تاکید شده عبارتند از: قال الصادق علیه السلام: اذا صلیت صلاة فریضة فصل لوقتها صلاة مودع تخاف الا تعود الیها. محجة البیضاء، ج ۱، ص۳۵۰.
هنگام ایستادن به نمار چنان تصور کن که این آخرین نماز شماست.
قال الامام زین العابدین : فَأَمَّا حَقُّ الصَّلاةِ فَأَنْ تَعْلَمَ أنّهَا وِفَادَةٌ إلَى اللهِ وَأَنَّکَ قَائِمٌ بهَا بَیْنَ یَدَیِ اللهِ، فَإذَا عَلِمْتَ ذَلِکَ کُنْتَ خَلِیقًا أَنْ تَقُومَ فِیهَا مَقَامَ الذَّلِیلِ الرَّاغِب الرَّاهِب الْخَائِفِ.(وسائل الشیعه ج 15 ص 173) توجه به اینکه در مقابل چه کسی ایستاده ای.
و اعلَمْ أنّه غیرُ مُحتاجٍ إلى خِدمَتِکَ، و هُو غَنِیٌّ عن عِبادَتِکَ و دُعائکَ، و إنّما دَعاکَ بِفَضلِهِ لِیَرحَمَکَ و یُبَعِّدَکَ مِن عُقُوبَتِهِ(مستدرک ج 4 ص 96).
توجه به این نکته که هرچه بهتر انجام شود نفعش به خود ما بر می گردد
■ قرآن می فرماید: «نماز جز بر خاشعان سنگین است»،(و استعینوا بِالصَّبر و الصلاة ...) چه کنیم خاشع باشیم تا نماز بر ما سنگین نباشد؟
از این پرسش چند پاسخ داده شده است:
پاسخ اول: آیت الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم در ذیل آیات 45 و 46 از سوره بقره می نویسد:
«قرآن کریم در آیه 46 به منشأ خشوع خاشعان اشاره کرده، می فرماید: یاد مرگ و قیامت، همه توان انسان را گرفته، قلب او را می لرزاند ...
■ فلسفه گفتن سه بار «الله اكبر» در پایان نماز چيست؟
ابتدا باید بدانیم که این تکبیرات مستحب است نه واجب و در خصوص علت استحباب اين عمل نيز امام صادق عليه السلام فرمودند: وقتي پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم، مکه را فتح نمود، نماز جماعت ظهر را با اصحابش در کنار حجر الاسود اقامه کرد و آنگاه که سلام نماز ...