■ با توجه به اينكه من مشهدي هستم و اذان صبح حدود ساعت 4.30 دقيقه بامداد هست و همچنين علاقه بسيار زيادي كه به خواندن نماز شب دارم، ولي متأسفانه عليرغم خواندن آيه آخر سوره كهف و صرف غذاي سبك در آخر شب به سختي از خواب بيدار مي شم، چون اگر بخوام ساعت 4 براي نماز شب بيدار بشم، شب بايد ساعت حداقل ساعت 9.30 تا 10 بخوابم و اين يك كم برايم سخت است. آيا براي درك ثواب نماز شب راه حل آسان تري وجود ندارد؟
پاسخ: مواردي كه گفته شد، در بيدار شدن براي نماز شب و رفع کسالت در آن هنگام، بسيار مؤثر است اما آنچه امروزه متدينين و بويژه جوانان را براي شب زنده داري با مشكل مواجه نموده، بيدار بودن بي دليل آنها تا پاسي از شب در مقابل تلوزيون و رايانه و... مي باشد و حال آنكه ديدن بسياري از سريالها و فيلم هاي تلوزيون و حضور در جلسات دوستانه و يا وب گردي هاي طولاني، علاوه بر اينكه ضرورتي ندارد بلكه ممكن است سودمند نيز نبوده و چه بسا زمينه هاي گناهان متعددي را براي انسان فراهم نمايد.
بنابراين در صورتي که مقدور است بايد حدود ساعت 10 شب خوابيد و در طول روز نيز يک ساعت استراحت نمود. اگر چه ممکن است روزهاي اول، عملي نمودن اين برنامه کمي مشکل باشد، اما پس از مدت زمان اندکي افراد به اين وضع، عادت خواهند نمود.
با پياده نمودن اين برنامه اگر بتوان تنها نيم ساعت قبل از اذان صبح بيدار شد، افراد هم نماز شب را درك خواهند نمود و هم توفيق خواندن نماز صبح در اول وقت را پيدا خواهند كرد.
اما اگر شرائط شما به گونه اي است که نمي توان ساعت 10 شب بخوابيد - از آنجا كه وقت نماز شب از نيمه شب شرعي تا اذان صبح مي باشد و از سويي ديگر مي توان آن را بصورت مختصر نيز خواند - براي درك فضيلت نماز شب، بعد از نيمه شب شرعي كه معمولا حدود ساعت يازده و بيست دقيقه به بعد مي باشد ، هشت رکعت از نماز شب و ده دقيقه قبل از نماز صبح، نماز شفع و وتر را بصورت مختصر – مثلا بدون قرائت سوره و با بصورت نشسته - بخوانيد؛ و يا تمامي يازده ركعت را بطور مختصر بعد از نيمه شب بخوانيد و اگر خواندن يازده ركعت بصورت مختصر براي فردي سخت جلوه نمود مي تواند تنها به اقامه نماز شفع و وتر اكتفا نمائيد و به مرور زمان خود را به بيدار شدن در پايان شب عادت داده و مستحبات ديگر نماز شب را به آن اضافه نمود.
با اين حال اگر كسي باز هم توفيق نماز شب را از دست داد مي تواند قضاي آن را در روز بعد بجا آورده و فضيلت نماز شب را تا حدودي درك كند؛ چرا كه رسول خدا -صلي الله عليه وآله – فرمودند:« ان الله يباهي بالعبد يقضي صلوة الليل بالنهار يقول: ملائكتي عبدي يقضي ما لم افترضه عليه الشهدوا اني قد غفرت له» ؛« همانا خداوند مباهات مي كند به بنده اي كه نماز شب را در روز قضا كند و مي فرمايد: اي فرشتگان من ! بنده من قضا مي كند چيزي را كه من براو واجب نكرده ام گواه باشيد كه من او را آمرزيدم.
■ دوستي دارم كه نماز را ترك كرده. او در توجيه كارش مي گويد حديثي از اميرالمؤمنين علي(ع) داريم كه فرموده:«اگر يک لحظه حضور قلب در نماز نداشته باشم، نماز نمي خوانم.» مي خواستم سوال کنم، آيا در کتب روايي معتبر ما چنين حديثي نقل شده است؟
اولا: پس از بررسي منابع روايي به چنين روايتي دست نيافتيم و اين جمله نه تنها از حضرت علي ( عليه السلام ) بلكه از هيچيك از معصومين (عليهم السلام ) نقل نگرديده است.
ثانيا: يكي از صفات معصومين ( عليهم السلام ) همان عصمت آنها از خطا، اشتباه، نسيان و دوري ...
■ چگونه می توان فردی که دچار انحرافات اخلاقی شده هدایت کرد؟
دعوت به خوبی ها و نهی از بدی ها و زشتی ها (امر به معروف و نهی از منکر) یکی از وظایف هر مسلمانی است. آنچه در این راه مهم است و باید بدان توجه نمود راه و شیوه امر به معروف و نهی از منکر است. بهترین راه برای این کار، تذکر و بیان زشتی گناه و آثار و عواقب ...