■ اگر رفتن به نماز جمعه که اجباري نيست پس چرا حديثي را ديده ام که اگر كسي بيش از سه هفته بي دليل به نماز جمعه نرود مهر نفاق و... بر دلش مي خورد؟
پاسخ از طرف محمدسعید اختریان پور: از امام باقر(ع) روايت شده است که:« صَلَاةُ الْجُمُعَةِ فَرِيضَةٌ وَ الِاجْتِمَاعُ إِلَيْهَا فَرِيضَةٌ مَعَ الْإِمَامِ فَإِنْ تَرَكَ رَجُلٌ مِنْ غَيْرِ عِلَّةٍ ثَلَاثَ جُمَعٍ فَقَدْ تَرَكَ ثَلَاثَ فَرَائِضَ وَ لَا يَدَعُ ثَلَاثَ فَرَائِضَ مِنْ غَيْرِ عِلَّةٍ إِلَّا مُنَافِقٌ» ؛«نماز جمعه فريضه و واجب است و اجتماع به سوي آن همراه با امام فريضه است و هر كس بدون علت سه جمعه نماز جمعه را ترك كند سه فريضه را ترك كرده و ترك نمي كند سه فريضه را بدون علت مگر منافق».
مذمتهاى شديدى كه در مورد ترك نماز جمعه آمده است و تاركان جمعه در رديف منافقان شمرده شدهاند در صورتى است كه نماز جمعه واجب عينى باشد يعنى در زمان حضور امام معصوم و مبسوط اليد و اما در زمان غيبت بنا بر اينكه واجب مخير باشد (تخيير ميان نماز جمعه و نماز ظهر) و از روى استخفاف و انكار انجام نگيرد مشمول اين مذمتها نخواهد شد، هر چند عظمت نماز جمعه و اهميت فوق العاده آن در اين حال نيز محفوظ است .
نكته ديگر اين كه اطلاق منافق در روايات همه جا در رديف كافر نمي باشد كه احكام منافق بر او بار شود. البته در صورتي كه ترك فريضه جمعه يا هر فريضه ديگري به جهت انكار قلبي آن باشد اين در حقيقت همان نفاقي خواهد بود كه از كفر هم بدتر است. ولي اگر به جهت انكار آن نباشد نوعي نفاق در درون شخص نفوذ كرده گرچه احكام منافق اصطلاحي بر شخص جاري نخواهد بود. در هر حال نماز جمعه يکي از تکاليفي است که ايمان انسان را تقويت مي نمايد و از بي تفاوتي در قبال جامعه اسلامي و مسلمين جلوگيري مي کند و تخييري بودن آن دليل بر کم اهميتي آن نيست بلکه بين نماز ظهر و جمعه، به جا آوردن جمعه افضل است. در نتيجه بسيار مناسب است انسان بدون عذر آن را ترک ننمايد. به هر ترتيب كسي كه در ميان مسلمانها باشد ونسبت به مصالح مسلمانها بي تفاوت باشدودر اجتماع آنها حاضر نشود،به نوعي نفاق دروني دچار شده است.
■ چرا در اسلام نسبت به شرکت در نماز جماعت این همه سفارش شده است؟
درباره ارزش نماز جماعت، رسول خدا (ص) فرمودند: نماز کسی که صدای اذان را بشنود و بیسبب در نماز جماعت شرکت نکند، ارزشی ندارد. (1) در حدیثی دیگر آمده است: «هر که نماز جماعت را دوست داشته باشد، خدا و فرشتگان [نیز] او را دوست خواهند داشت». (2)
در کنار ...