■ از اينکه موقع نماز خواندن کسي بهم نگاه کند خوشم نمي آيد. در ضمن اگه بخواهند تعريف بکنند نيز بيزارم. حتي بعضي مواقع شده که آن قدر نمازم را به تأخير مي اندازم تا قضا مي شود تا کسي آنجا نباشد. شما چه مي گوييد تا اين احساس بدرد نخور را به راحتي از خودم دور کنم؟
پاسخ: ريا گرفته شده از رؤيت است و تعريف آن عبارت است از: طلب منزلت و مقام در قلبهاى مردم به وسيله عبادات و طاعات خداوند متعال.
در مورد تحقق ريا بايد توجه داشت:
اولا:تحقق ريا مشروط به قصد ريا است.
ثانيا:وابسته به داشتن غرضى از اغراض دنيوى نظير كسب محبوبيت نزد مردم و از اين طريق كسب ثروت و رياست بر ايشان مىباشد.
ثالثا:مربوط به حوزه عبادت و پرستش است.
بنابراين تازماني كه عوامل ريا محقق نشده است دليلي ندارد تا كسي تصور نمايد كه اعمال وي با نگاه ديگران و يا تعريف آنها عملي ريائي مي شود.
متاسفانه گاهي حساسيت نسبت به اين موضوع براي برخي از جوانان به صورت وسواس در مي آيد و آنها خيال مي كنند كه آدم هاي بسيار ريا كاري هستند و از اين موضوع بسيار هم ناراحت مي شوند، اين گروه بايد بدانند كه تصور ريا خصوصا براي جوانان، بسيار نادر است، چرا بايد يك جوان ريا كند؟ شايد اين موضوع بيشتر نسبت به بزرگسالان مصداق داشته باشد تا جوانان و دانشجويان.
با اين وجود در صورتي كه احساس مي كنيد اين حالت نوعي وسواس است، بايد توجه كنيد كه وسواس بيماري خطرناكي است و بايد به شدت مواظب باشيد تا بحراني نشود. راه درمان وسواس آن است كه به ان كاملا بي توجه باشيد يعنى با خود بگوييد مسألهاى نيست بگذار اين عملم ريايى باشد، و ديگران ببينند و تعريف كنند، سپس با خود بگوييد خوب حالا تعريف و تمجيد ديگران به چه درد من مىخورد؟ در اين صورت پوچى آن برايتان به خوبى روشن مىشود و به آن بىاعتنا مىشويد.
اين نكته را نيز نبايد فراموش كرد كه بسياري از مواقع انسان كار اخلاقي خوبي انجام مي دهد كه اطلاع از آن باعث تشويق ديگران براي انجام كار نيك مي شود، بدون اينكه شخص بخواهد قصد قربتش را نسبت به خداي تعالي خدشه دار نمايد، اگر انسان در باطن براي خداي متعال كار مي كند، اشكالي ندارد كه در ظاهر ديگران مطلع شوند. كسي كه حقيقتا در مسير الهي و قرب به خداوند حركت مي كند، رفتار آشكار او حتي ممكن است نوعي امر به معروف حساب شود و در افراد ديگر انگيزه كار نيك را فراهم مي آورد و در اين راستا اگر هم احساس خوشحالي نمايد ريا محسوب نمي شود.
در روايت است كه مردى به پيامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله و سلّم عرض كرد: يا رسول اللّه عملم را پنهان مىكنم و دوست ندارم كسى از آن مطلع شود ولى چون كسى اطلاع مىيابد خوشحال مىشوم.
حضرت فرمود: براى تو دو پاداش هست پاداش عمل پنهانى و پاداش عمل آشكار .
از امام باقر عليه السّلام درباره مردى كه عمل خيرى انجام مىدهد و چون ديگران او را مىبينند خوشحال مىشود، سؤال شد.
فرمود: اشكال ندارد هر كس دوست دارد خدا او را به خوبى در ميان مردم مشهور كند البته در صورتى كه عملش را به اين منظور انجام نداده باشد .
■ چرا ما در هنگام وضو پاها را مسح ميكنیم اما اهل سنت پاها را مي شويند؟
در وضو، چهار عضور از حكم خاصى برخوردارند اين چهار عضو عبارتند از:
1 و 2. صورت و دستها تا آرنج.
3 و 4. سر و پاها.
قرآن درباره دو عضو نخست مىفرمايد:
«فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرافِق» ؛« صورت و دستها را تا آرنج بشوييد ...
■ آیا کسی که خود را عادل نمیداند، میتواند جهت امام جماعت شدن اقدام نماید؟
در مسئله عدالت امام جماعت، همین که مأمومین امام را عادل بدانند کافی بوده و نماز امام و مأمومین صحیح است. ولی برخی از مراجع[1] در فرض سؤال که امام جماعت، خود را عادل نمیداند، تصدی امامت را برای او -بنابر احتیاط- جایز نمیدانند.
ضمائم:
پاسخ دفاتر ...
■ طریقه خواندن نماز در اسلام اولین بار چطور بود؟ و اوقات نماز را چه کسانی معیّن میکردند؟
در مورد اولین نماز و نیز چگونگی تفکیک نمازها و وقت آنها، گزارشهای گوناگونی وجود دارد. به هر حال مسلّم است که در ابتدای ظهور اسلام که مسلمانان هنوز در مکه بودند، خداوند نمازهای یومیه را بر آنان واجب کرد، اما در مورد چگونگی تفکیک نمازها، برخی گزارشها ...
