■ چرا نمازهاي قضاي مرد فوت شده بر پسر بزرگترش واجب ولي نمازهاي قضاي مادر بر وي واجب نيست، چه دليلي دارد پدر اين بهره را ببرد ولي مادر نه؟
پاسخ: براي دريافت پاسخ بايد به چند نكته توجه نمود:
روايات متعددي داريم که، از ميت،نماز و روزه و...قضا شود ازاين جهت فرقي بين زن و مرد نمي گذارند.
امام صادق (عليه السلام) فرمودند:«اَلصلاةُ التي دَخَلَ (حَصَلَ) وَقتُها قَبلَ اَن يَمُوتَ المَيتُ يَقضي عَنهُ اَولَي الناسِِ.»؛« قبل از آن که انسان بميرد اگر وقت نماز رسيد (و آن نماز قضا شد) آن نماز را سزاوارترين و نزديکترين فرد به ميت قضا مي کند.» و باز آن حضرت (عليه السلام) فرمودند:«از طرف ميت حج، روزه، آزاد کردن بنده و هر کار خوبي قضا مي شود.»
بنا به نظر برخي از مراجع – كه نام آنها درنكته دوم خواهد آمد – كلمه«ميت» شامل زن و مرد مي شود و اگر در بعضي از روايات کلمه ي«مرد» ذکر شده است از باب غلبه و مثال است. مانند اين كه گفته شود:«مردى» در نماز بين ركعت 2 و3 شك كرد و اين گونه بيان به آن معنا نيست كه اگر زن شك كند حكمش چيز ديگر است.
هر چند مشهور فقها فرموده اند که قضای نماز و روزه مادر بر پسر بزرگ واجب نیست اما بزرگانی دیگر مانند صا حب عروة، صاحب وسیله، مرحوم آیت الله اراکی، مكارم شيرازي ومقام معظم رهبری فرموده اند: فرقی بین پدر ومادر از این جهت نیست یعنی همان گونه که قضای نماز و روزه پدر بر پسر بزرگ واجب است قضای نماز و روزه مادر نیز واجب می باشد. برخي از مراجع نيز مانند آيت الله فاضل لنكراني و صافي گلپايگاني قضاي نماز مادر را بنابراحتياط واجب بر پسر بزرگ واجب دانسته اند .
اگر پدري فوت کرد و همه ي فرزندان او دختر بودند در اين جا فرقي بين پدر و مادر نيست.
اگر نماز قضاي پدر بر پسر بزرگتر واجب است و نماز قضاي مادر واجب نيست براي آن است که آن روزي که اين مادر، دختر بود حضرت حق تعالي قضاي نماز و روزه پدر را به عنوان تکليف زايد بر او واجب نکرده بود. امروز هم که آن دختر مادر شده خداي حکيم نمي فرمايد نماز قضاي اين مادر بر پسر بزرگتر واجب است.
ولي اين پدر آن روزي که پسر بود خداوند قضاي نماز پدر را به عنوان يک تکليف زيادي بر او واجب کرد امروز هم فوت کرده پسر بزرگش بايد نماز قضايش را به جا آورد.
بنابراين:
اولا: خداوند متعال در تكليف نمودن بين دختر و پسر فرقي قائل نشده
ثانيا: اگر تفاوتي اندكي در اين حكم بين زن و مرد وجود دارد از روي حكمت مي باشد.
در پایان گفتنی است؛ در خصوص چگونگی احکام الهی خوب است با واقع بینی و بدون پیش فرض نگاه تحقیر آمیز به مرد یا زن، موضوع را مورد بررسی قرار دهیم. زیرا مرد و زن هر دو آفریده خداوند و هر کدام نقش مهمی را در این نظام هستی و به دنبال آن زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی ایفا می کنند. بنابراین دلیل ندارد به جهت نظر برخی مراجع تقلید مبنی بر این که نماز قضای مادر بر پسر بزرگ تر واجب نیست، نتیجه گیری کنیم که از سوی خداوند به شخصیت زن توهین شده، بلکه این تفاوت میان پدر و مادر چه بسا بر اساس یک واقع بینی شکل گرفته است. به طوری که همان گونه که پسر بزرگ تر برخی از اموال اختصاصی پدر به او می رسد و دلایل متعدد روان شناختی و اجتماعی دیگر جایگاه خاص را برای جایگزینی پسر بزرگ تر به جای چدر ایجاد کرده است این وظیفه نیز الزامی شده است.
این برای نمز قضای مادر این ویژگی نیست بلکه وظیفه اخلاقی همه فرزندان است که این مسئولیت را بر عهده بگیرند.
■ نماز و یا خواندن قرآن چه نقشی در زندگی دارد ؟
نماز و خواندن قرآن در زندگی افراد مسلمان نقش بسیار مهمی دارند و میتوانند تأثیرات عمیقی بر جنبههای مختلف زندگی فردی و اجتماعی داشته باشند. در زیر به برخی از این نقشها اشاره میشود:
ارتباط با خداوند: نماز به عنوان یک فرایند عبادی، فرصتی برای ...
■ آیا نمازگزار میتواند در حال نماز به صورت شوخی به دیگران آزار برساند؟
یکی از شرایط کمال نماز، داشتن حضور قلب است. اهمیت این موضوع به اندازهای است که اگر نمازگزاری نمازش را بدون حضور قلب بخواند- حتی اگر نیازی به اعاده نماز نداشته باشد – اما خدا این نمازش را در واقع قبول نمیکند.[1] و اگر کسی بخشی از نمازش حضور قلب داش ...
■ چه آثار و برکاتی در نماز ادا و اول وقت وجود دارد که در نماز قضا نیست؟
انسان مسلمان و متعبد به اوقات عبادت، بویژه نماز اهمیت میدهد؛ چراکه نماز از مهمترین عبادات است؛ مؤمن باید تلاش کند نماز را در وقت فضیلتش انجام دهد و در آن اوقات خود را به کارهای دیگری مشغول نکند؛ آنگونه که برای کسب مال و ثروت، تحصیل علم و دانش، و ...