■ معاشرت و دوستی با کسی که نماز را عمدا ترک کرده، ولی بقیه امور دینی را رعایت می کند، چه حکمی دارد؟
پاسخ: برای رسیدن به جواب این سوال، باید چند نکته را به خوبی مدنظر قرار دهید:
1. حقیقت اینست که انسان مومن، برای انجام دادن هر کاری باید یک عنوان و نیت خدائی داشته باشد. یعنی تمام اعمالش را با نیتی انجام دهد که او را به نحوی به پروردگار و پیامبر بزرگوارش متصل کند؛ برای روز حسرت « يَا حَسْرَتَا عَلَى مَا فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ» (1) و برای روزی که همه آرزو می کنند که «يَا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا» (2)
2. به نظر نمی رسد معاشرت با فردی که پروردگار را نافرمانی کرده و او را به خشم می آرود، انسان را به خدا نزدیک کند.تولی و تبری، به معنای دوستی با دوستان خدا و دشمنی با دشمنان خدا، دو اصل مهم از فروع دین هستند که بسیار هم مورد تاکید قرار گرفته؛ تا جائی که وقتی از امام صادق (علیه السلام) در مورد حب و بغض سوال شد فرمودند: «و هَلِ الإيمانُ إلاّ الحُبُّ و البُغْضُ؟؛ آیا ایمان چیزی غیر از حب و بغض [برای رضای خدا] است؟!» (3)
توجه بفرمایید که منظور از این حرف این نیست که هر کس نماز نخواند، قطعا دشمن خداست؛ بلکه به هر حال به نحوی برخلاف دستور خداوند عمل کرده و نمازی را که از ارکان دین و اولین نشانه مسلمانی ست، نادیده گرفته، پس قاعدتا اگر عالما و عامدا در همین حال بماند، محبوب خداوند هم نیست، هرچند اعمال صالح دیگری هم داشته باشد.
3. در عین حال در اسلام نسبت به مهربانی و گذشت، حتی نسبت به افرادی که فقط در انسانیت با آنها اشتراک داریم هم بسیار سفارش شده.امير مؤمنان علی (عليه السلام) با الهام از اين سنّت خداى مهربان، در منشور حكومت مصر به مالك اشتر مى نويسد: وَأشعِر قَلبَكَ الرَّحمَةَ لِلرَّعِيَّةِ، وَالمَحَبَّةَ لَهُم، وَاللُّطفَ بِهِم، وَلا تَكونَنَّ عَلَيهِم سَبُعا زارِيا تَغتَنِمُ أكلَهُم، فَإِنَّهُم صِنفانِ: إمّا أخٌ لَكَ فِى الدّينِ، وَإمّا نَظيرٌ لَكَ فِى الخَلقِ؛ احساس رحمت، محبّت و لطفِ به شهروندان را بر دلت بپوشان و بر آنان درنده اى آسيب رسان مباش كه خوردن شكارش را غنيمت داند؛ چرا كه آنان دو دسته اند: دسته اى برادرِ دينى تو اند، و دسته اى ديگر در آفرينش، همانندِ تو.» (4)
پس راه حل مناسب اینست که با خودتان صادق باشید و توجه کنید که آیا می توانید با ایشان ارتباطی برقرار کنید که به نحوی عنوان دینی و جنبه الهی داشته باشد یا خیر. برای مثال با نیت اینکه همه انسان ها مخلوقات خداوند بوده و جلوه هایی از جمال او هستند، با نیت تألیف قلوب، با نیت تاثیرگذاری، و امثال اینها.مهربانی و مراوده با اطرافیان، هرچند بی نماز، با یک عنوان و نیت الهی، نه تنها بد نیست که عبادت محسوب می شود.
پی نوشت:
1. افسوس بر من از كوتاهيهائي كه در اطاعت فرمان خدا كردم. سوره زمر، 56
2. اى كاش با پيامبر راهى برمى گرفتم. سوره فرقان، 27
3. میزان الحکمه، ج 2، ص 425
4. کیمیای عشق، ص 8
■ چگونه از شک زیاد و وسواس در نماز جلوگیری کنیم؟
زراره و ابوبصیر میگویند: به امام صادق علیه السلام عرضه داشتیم: مردی در تعداد رکعات نمازش زیاد شک میکند. به طوری که اصلا نمی داند چند رکعت خوانده و چند رکعت باقی مانده است.
حضرت فرمودند: باید نمازش را اعاده کند. عرض کردیم: زیاد شک میکند، به ط ...
■ چه کنیم نماز برای ما سنگین نباشد؟
اینکه احیانا نماز خواندن برای ما سخت و سنگین است، برای آن است که هنوز به این درک و بینش نرسیدهایم که چقدر به نماز نیاز داریم و اگر نماز نبود چه چیزهایی را از دست میدادیم. در واقع باید گفت نیاز ما به نماز بسیار بیشتر و مهمتر از نیازمان به آب و غذا ...