■ برای به جا آوردن نمازی که از وقت آن گذشته است می بایست آن را با صدای بلند (جهر) خواند یا با صدای آهسته؟ به عنوان مثال: اگر نماز صبحی را که از وقت آن گذشته است و بخواهید قضای آن را مثلاً در ظهر به جا آورید، آیا باید آن قضای نماز صبح را با صدای بلند خواند (همانند وقت اداء) یا با صدای آهسته؟
پاسخ: حکم و دستور خواندن نمازهای قضا مانند نمازهای ادا است؛ یعنی اگر نماز صبح از کسی قضا شد، هر وقت خواست آن را به جا آورد، باید مانند هنگام ادا به جا آورد. لذا ادا و قضا از این جهت (جهر و اخفات، با هم تفاوتی ندارند.[1]
در این جا نظر شما را به استفتا از حضرت آیت الله خامنه ای در این مسئله جلب می کنیم:
س. اگر شخص بخواهد علاوه بر هفده رکعت نماز واجب روزانه، هفده رکعت نماز قضاء احتیاطى هم بخواند، آیا قرائت دو رکعت اول و دوم نمازهاى صبح و مغرب و عشاء را باید بلند بخواند یا آهسته؟
ج. در وجوب جهر و اخفات در نمازهاى واجب فرقى بین نماز اداء و قضا وجود ندارد، هر چند نماز قضا احتیاطى باشد.[2]
[1] منتهى المطلب فی تحقیق المذهب، ج 5، ص 89، چاپ جدید، "حکم القضاء حکم الأداء فی الجهر و الإخفات بلا خلاف عندنا، سواء کان القضاء مفعولا فی نهار أو لیل".
[2] توضیح المسائل مراجع، ج 1، ص 608. س 461.
■ فلسفه اينكه در پايان نماز سه بار الله اكبر مي گوييم و دستها را به بالا مي آوريم و سر را تكان داده به اطراف نگاه كرده و آرام بر روی ران می زنند چيست؟آيا اين عمل برگرفته از معصومين عليهم السلام است؟
هرچند بسياري از نمازگزاران پس از سلام نماز، سه مرتبه با حرکت سر و يا احيانا تکان دادن مختصر دست و يا كشيدن دست بر روي ران و... نماز را خاتمه مي بخشند، اما چنين کيفيتي در روايات و منابع فقه شیعه توصيه نشد (البته حرام هم نيست!) و در مقابل آنچه مورد توص ...
■ پیامبر اسلام(ص) چگونه نماز میخواند و چه ویژگیهایی داشت؟
پاسخ اجمالی
در روایات به چگونگی بجا آوردن نماز توسط رسول خدا(ص) اشاره شده است؛ که برای نمونه به ذکر مواردی بسنده میشود:
1. امام علی(ع): «رسول خدا(ص) موقع گفتن تکبیرة الاحرام و همچنین هنگام گفتن تکبیر براى رکوع و نیز هنگامى که سر از رکوع برمید ...
■ قرآن می فرماید: «نماز جز بر خاشعان سنگین است»،(و استعینوا بِالصَّبر و الصلاة ...) چه کنیم خاشع باشیم تا نماز بر ما سنگین نباشد؟
از این پرسش چند پاسخ داده شده است:
پاسخ اول: آیت الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم در ذیل آیات 45 و 46 از سوره بقره می نویسد:
«قرآن کریم در آیه 46 به منشأ خشوع خاشعان اشاره کرده، می فرماید: یاد مرگ و قیامت، همه توان انسان را گرفته، قلب او را می لرزاند ...