■ نماز باران(استسقاء) چیست و آیا میتوان افراد را به اجبار به انجام آن وادار کرد؟
پاسخ: از جملۀ نمازهاى مستحب: نماز استسقاء است، استسقاء به معناى درخواست آشاماندن آب است. زمانی که باران کم ببارد، نهرها خشک شوند و آسمان به خاطر شیوع گناهان، کفران نعمت، ندادن حقوق، کمفروشى، ظلم، ترک امر به معروف و نهى از منکر و... بخل ورزد، نماز استسقاء - چنانکه در روایت آمده- مستحب است.
کیفیّت آن؛ مانند نماز عید فطر و قربان، دو رکعت است. در جماعت و فرادا خواندن آن به قصد رجاء اشکال ندارد. در هر رکعت از آن حمد و سورهاى را مىخواند و در رکعت اول بعد از سوره، پنج تکبیر مىگویند و بعد از هر تکبیر، یک قنوت به جا مىآورند و در رکعت دوم چهار تکبیر (مىگوید) که بعد از هر تکبیرى، یک قنوت بجا مىآورد و در قنوت، خواندن هر دعایى کافى است و بهتر است که دعاى قنوت شامل طلب باران و بارش و طلب عطف و توجّه حضرت رحمان باشد به اینکه بارانها بفرستد و درهاى آسمان را به رحمت باز کند و قبل از دعا، صلوات بر محمّد و آل محمّد(ع) بفرستد.
مستحبات این نماز چند چیز است:
1. بلند خواندن قرائت و خواندن سورههایى که در نماز عید مستحب است.
2. مستحب است مردم سه روز، روزه بگیرند و بیرون رفتنشان روز سوم باشد. و (طورى ترتیب دهند که) این روز سوم، روز دوشنبه باشد و اگر نشد، روز جمعه باشد، براى اینکه روز جمعه داراى شرف و فضل است.
3. امام به همراه مردم، با آرامش و وقار و خشوع و حالت درخواست به صحرا بیرون بروند، و جاى پاکیزهاى را براى نماز انتخاب کنند و بهتر آن است که به شکلى و وضعى خارج شوند که موجب جلب رحمت الهى باشد، مانند اینکه پابرهنه باشند.
4. منبر را با خود به صحرا ببرند و مؤذّنها پیشاپیش امام حرکت کنند.
5. با آنها پیرمردان، پیرزنان، کودکان و چهارپایان بیرون روند و میان بچهها و مادرهایشان جدایى افکنند تا شیون و گریه زیاد کنند، و سبب ریزش بسیار رحمت الهى گردد، و کفّار ذمى و غیر ذمّى را نگذارند که با مردم به صحرا بروند.[1]
گفتنی است؛ انجام این نماز و مقدمات آن کاملاً اختیاری است و نباید اجباری در این مورد انجام شود. البته افراد مسئولی مانند مدیران مدارس میتوانند از دانش آموزان درخواست کنند که در صورت تمایل، به این اقدام گروهی مبادرت نمایند.
[1]. موسوی خمینی، سید روح الله، تحریر الوسیلة، مترجم، اسلامى، على، ج1، ص 445 - 447، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ 21، 1425ق.
■ آيا در قرآن به نمازجمعه سفارش شده است؟
در آيه 9 سوره جمعه به اين عمل عبادى ـ سياسى اشاره شده است. نماز جمعه قبل از هر چيز عبادت بزرگ دستجمعى است و اثر عمومى عبادت را كه تلطيف روح، شستن دل از آلودگىهاى گناه و زدودن زنگار گناه از قلب است، در بر دارد. به خصوص اين كه دو خطبه دارد كه دربردار ...
■ * الف) چه كنم نمازها به ويژه نماز صبحم را در اول وقت بخوانم؟ ب) براى اهميت بخشيدن به نماز فرزندانى كه نسبت به آن سهل انگارند چه راههايى وجود دارد؟
* الف) يكى از واجباتى كه در دين اسلام بسيار اهميت دارد، نماز است. نماز يك وظيفه ثابت و معين و يك دستور انضباطى است كه روح توجه به پروردگار را در انسان زنده مىكند: (فَأَقِيمُوا الصَّلَوةَ إِنَّ الصَّلَوةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَـبًا مَّوْ ...
■ كسي كه نمازهاي واجب خود را نمي خواند چگونه ميتوان او را به نماز خواندن كشاند؟
براى ترغيب و تشويق به نماز، در آغاز بايستى زير بناهاى فكرى فرد را مورد بررسى قرار داده و در اصلاح آن كوشيد. ديدگاه فرد در مورد خداوند، جهان هستى، انسان، معاد و... امورى است كه داراى نتيجه مستقيم بر عملكرد فرد است. پس بايد به تقويت و اصلاح اين مبانى ...